De zorg voor anorexiapatiënten kan en moet beter om levensbedreigende situaties te voorkomen, vindt het ministerie van Volksgezondheid.
Daarom heeft minister Hugo de Jonge (CDA) een stuurgroep van psychiaters, psychologen en kinderartsen ingesteld. Vanaf woensdag komen ze bij elkaar om afspraken te maken om problemen rondom anorexiazorg het hoofd te bieden.
Aanleiding voor de stuurgroep is het verhaal van de 13-jarige Anne, in dagblad Trouw. Zij staat net als andere patiënten al maanden op de wachtlijst voor behandeling van haar eetstoornis. De gemiddelde wachttijd is ongeveer veertien weken.
,,Enerzijds zijn het die wachtlijsten, anderzijds is er een tekort aan bedden voor patiënten die acuut hulp nodig hebben’’, constateert Eric van Furth, hoogleraar Eetstoornissen aan de Universiteit van Leiden en werkzaam bij GGZ Rivierduinen Eetstoornissen Ursula. Van Furth is een van de deskundigen die vanaf volgende week de zorgproblemen gaat bespreken. De stuurgroep hoopt afspraken te maken om op korte termijn de nood te verlichten.
Levensbedreigende situaties
,,Omdat patiënten met beginnende anorexia lang wachten, worden hun problemen steeds complexer. Er ontstaat grote druk op specialistische klinieken’’, stelt Van Furth. En tieners die acuut hulp nodig hebben, kunnen soms niet in het ziekenhuis terecht. ,,Het gaat dan om patiënten in levensbedreigende situaties, die dwangvoeding nodig hebben.’’
Hoe de psychische aandoening waarbij vooral meisjes zichzelf dwangmatig uithongeren precies ontstaat, is niet duidelijk, al speelt volgens de hoogleraar genetische kwetsbaarheid een belangrijke rol. ,,We denken dat iemand aanleg moet hebben om anorexia te kunnen krijgen’’, zegt van Furth. ,,Lijnen is daarbij een uitlokkende factor. Slank zijn wordt in onze samenleving beloond, dus slaan meisjes soms door in hun lijngedrag.’’
Kick
Patiënten van de slopende ziekte zien hun eetstoornis niet als een probleem, maar als een oplossing. Juist daarom is de ziekte moeilijk te behandelen, stelt van Furth. ,,Voor de meeste mensen is lijnen iets naars, maar een anorexiapatiënt krijgt er een kick van. Ik heb soms patiënten die zeggen: ‘Met mij gaat het goed. Ik wil alleen dat mijn ouders me met rust laten, zodat ik kan afvallen.’’
De hoogleraar ziet ook dat Instagram de rol van pro-anorexia sites heeft overgenomen. Bij laatstgenoemde gaat het om websites waarop maken meisjes elkaar aanmoedigen om zo min mogelijk te eten. Van Furth ,,Patiënten zoeken op Instagram naar eetstoornis-gerelateerde zoekwoorden en gebruiken foto's van dunne catwalk-modellen om ‘thinspiration’ op te doen.’’
In Nederland kampen ongeveer 7.000 mensen met anorexia. In totaal kent ons land ongeveer 200.000 patiënten met een eetstoornis.
Obsessief lijngedrag
Bij jonge tieners herken je anorexia door obsessief lijngedrag. ,,Ouders moeten gealarmeerd zijn als hun zoon of dochter een normaal gewicht heeft en toch gaat lijnen. Zeker als het streefgewicht steeds verder naar beneden wordt bijgesteld’’, zegt Van Furth. Hij adviseert ouders om zo snel mogelijk naar de huisarts te gaan als ze een vermoeden hebben. ,,Hoe sneller de behandeling begint, hoe makkelijker de ziekte te behandelen is.’’