Ook in België hebben steeds meer mensen een burn-out. 28.000 Belgen zitten oververmoeid thuis.
We zien burn-outs te vaak als een werkgerelateerde problematiek, maar we nemen die moedeloosheid wel mee naar huis.
Volgens seksuoloog Bert Van Puyenbroeck (Vrije Universiteit Brussel) heeft stress een grote invloed op de dynamiek van onze relaties en het daarbij horende seksleven. In de klinische praktijk ziet hij ze vaak passeren, de stressverhalen bij koppels waar het misloopt. ,,Burn-outs zijn dan wel een werkgerelateerde problematiek, maar we nemen die moedeloosheid wel mee naar huis. Soms valt het daar dan helemaal stil.”
Niet toevallig lijken de cijfers over onze seksuele activiteit terug te lopen. Twee à drie keer per maand bij koppels boven de 25, zo toonde een grootschalig onderzoek van kenniscentrum Rutgers bij 17.000 mensen tussen 18 en 80 jaar oud. Te druk voor seks, luidt het dan.
,,Maar in het internationale onderzoeksveld gaat het vaak niet verder dan hypotheses en assumpties”, zegt Van Puyenbroeck. Samen met professor gezondheidspsychologie Elke Van Hoof (Vrije Universiteit Brussel) start hij daarom een onderzoek dat via een online-enquête de link tussen het triumviraat stress, relaties en seksualiteit bevraagt.
Dat die link er is, lijkt ook voor Rika Ponnet een ,,zeer logisch verhaal”. Ze merkt op dat een burn-out dan wel geen volwaardige depressie is, de karakteristieken overlappen wel. ,,En wat je bij depressie ziet, is dat een van de eerste problemen zich manifesteert bij de primaire lustbeleving: eten en slapen, maar ook seksualiteit behoort daartoe.”
We weten dat antidepressiva een enorme libidokiller zijn.
Een seksuele lustverstoring die door de veelgebruikte therapie bij burn-outs versterkt wordt: antidepressiva. ,,We weten dat zij een enorme libidokiller zijn”, vertelt Van Puyenbroeck. ,,Dan lopen mensen het gevaar om in een vicieuze cirkel terecht te komen.”
,,Seks blijft nu eenmaal een goede barometer voor de gezondheid van een relatie”, zegt Ponnet. ,,Het kan op zich net een heel goede buffer zijn tegen stress. Voor wie gevaar loopt op een burn-out kan dat helend werken.”
Die laatste link is volgens haar wel al sterk aangetoond, ook neurologisch. ,,Contactmomenten, die halen stressniveaus naar beneden.” In onze ‘versingelde maatschappij’ ziet ze de stressproblematiek dan ook veel terugkomen bij wie niemand heeft die op hem/haar zit te wachten. ,,Minstens een even groot probleem.”
Meer dan gemiddeld
De VUB-enquête loopt tot 30 april en gaat ook over thema’s als hoogsensitiviteit, de seksuele ervaringen van jongvolwassenen en de manier waarop partners ermee omgaan. ,,We gaan echter niet op zoek naar oorzakelijke verbanden, wel naar correlatie”, zegt Van Puyenbroeck. Zaken die vaak samengaan dus, en niet dat het ene automatisch tot het andere leidt.
Een belangrijk verschil, want bij dat laatste bestaat het gevaar dat er een probleemgevoel wordt gecreëerd. ‘Slechts’ twee à drie keer per maand seks, ben ik nu helemaal uitgeblust?’ Ponnet maakte eerder al de kanttekening dat de terugloop van onze seksualiteit wellicht ook een kwestie is van eerlijkheid bij bevragingen.
,,Dat streven naar ‘meer dan gemiddeld’, daar moeten we sowieso van af”, zegt Ponnet. ,,Een seksleven gaat nu eenmaal mee op de golven van het leven, denk maar aan wie net kinderen heeft of een rouwproces doormaakt. Het allerbelangrijkste is dat mensen zich goed voelen bij de beleving.” Uit het onderzoek van Rutgers bleek trouwens dat die tevredenheid vrij hoog ligt.
Harde conclusies trekken uit zo’n onderzoek is bovendien moeilijk. Vooral wie seks heel belangrijk acht, of wie negatieve ervaringen heeft met stress en seks, voelt zich geroepen. ,,Zeker, maar we proberen daarom de termen zo neutraal mogelijk te houden”, zegt Van Puyenbroeck. ,,Iedereen heeft een beeld van wat stress, relaties en seksualiteit betekenen.”
De resultaten zijn voor het najaar. ,,En die kunnen vooral helpen om de wisselwerking bespreekbaar te maken”, ziet ook Ponnet. ,,Een burn-out gaat veel verder dan een slechte baas op het werk.”
